4 ay önce
Hayatımızın hemen her alanında psikolojik şiddet ve manipülasyon ile karşılaşmaktayız. Ailede, okulda, iş yerinde ve sosyal hayatta bu sorunla zaman zaman herkes karşılaşır. Psikolojik şiddet ve manipülasyonla mücadele konusunda neler yapmak gerektiğini bilirseniz bu konuda daha başarılı sonuçlar elde edersiniz. Böylelikle hem ilişkilerinizi daha sağlıklı sürdürürsünüz. Hem de hedeflerinize ulaşırken karşılaştığınız zorlukları daha kolay aşarsınız.
Kısaca ifade edecek olursak psikolojik şiddet bir kişinin başka bir kişiye duygusal, zihinsel veya psikolojik olarak zarar verici davranışlarda bulunmasıdır. Bu tür davranışlara örnek olarak aşağılama, küçük görme, dışlama, tehdit, manipülasyon gibi davranışlar verilebilir. Psikolojik manipülasyon ise bir kişinin başkalarını etkilemek veya kontrol etmek için psikolojik mekanizmaları kullanmasıdır.
Dolayısıyla psikolojik manipülasyon, aslında psikolojik şiddetin bir türüdür. Ve aynı zamanda da en yaygın çeşididir. Bu yüzden, psikolojik şiddet ve manipülasyonla mücadele konusunda bu ilişkiye özellikle dikkat etmelisiniz. Psikolojik manipülasyonda kişi zihinsel çarpıtma, duygusal sömürü, inkar, suçlama gibi yöntemlere başvurur. Gaslighting olarak da bilinen zihinsel çarpıtmalar, manipülasyonun temelini oluşturur.
Psikolojik manipülasyona başvuranların ulaşmak istedikleri amaçlar farklıdır. Karşılarındaki kişinin ruhsal durumu ve çevresel etkenlere göre farklı teknikleri tercih edebilirler. Manipülatör bazen sırf bir görüşü kabul ettirmek veya bir konuda ayrıcalık elde etmek için buna başvurur. Bazen ise kişiyi tümüyle kontrolü altına almaya çalışır. Hangi konuda ne elde etmek istiyorsa buna uygun yöntemleri devreye sokar.
Bu bakımdan psikolojik şiddet ve manipülasyonla mücadele için bu kavramları çok iyi tanımalısınız. Örneğin suçlama, duygusal şantaj, tehdit, mağdur rolünü oynama bu konuda en yaygın yöntemler arasındadır. İnkar, sürekli eleştiri, sessiz kalma, aşırı övgü de birer psikolojik şiddet ve manipülasyon tekniği olarak karşımıza çıkar. Başkalarını kullanma, karşılaştırma yapma, başarısızlıkları vurgulama, duyguları küçümseme gibi yöntemler kurbana psikolojik açıdan büyük zarar verir.
Psikolojik şiddet ve manipülasyona başvuranlar kurbanın hep daha fazla özveride bulunmasını ister. Kendi duygu ve düşüncelerini öne çıkarıp kurbanınkileri önemsizleştirirler. Bu yüzden, psikolojik şiddet ve manipülasyonla mücadele konusunda sınır koymak önemli bir yöntemdir. Bu bağlamda ilişkilerinizde net olmalı, neleri yapıp neleri yapamayacağınızı açık şekilde ifade etmelisiniz. Böylelikle manipülatörün sınırları aşmasını zorlaştırmış olursunuz.
Bazı durumlarda bireyin hızlı kararlar alması gerekir. Hayat akışı içinde bazı durumlarda çok hızlı aksiyon almamız gerekiyor. Özellikle iş hayatında hızlı karar almayı gerektiren birçok durum mevcut. Bu tür durumlarda mutlaka iyi düşünmeli, manipülatörün ne yapmaya çalıştığını anlamalısınız. Aksi durumda alacağınız kararlar çeşitli yanlışlara zemin hazırlar. Fedakarlık gibi görünen birçok durumun temelinde bir manipülasyon olabilir. Neyi nereye kadar ve nasıl yapacağınız konusunda sınırlarınızı korursanız psikolojik şiddet ve manipülasyondan fazla etkilenmezsiniz.
Psikolojik şiddet ve manipülasyona başvuranlar, kurbana kendisini sürekli değersiz hissettirmeye çalışır. Değersizlik hissi, manipülatörün istediği davranış değişikliğini gerçekleştirmesinde kilit önemdedir. Dolayısıyla kendi değerinin farkında olanlar bu tür yöntemlerden fazla etkilenmez. Başarısızlıkları vurgulama, duyguları küçümseme gibi yöntemler kendi değerinin farkında olan kişilerin daha kolay başa çıkabileceği yöntemlerdir. Psikolojik şiddet ve manipülasyonla mücadele konusunda bunları unutmamalısınız.
İletişim konusunda elde edeceğiniz her beceri, hayatınızı psikolojik açıdan daha sağlıklı geçirmenize katkı sağlar. Çevrenizde psikolojik şiddet ve manipülasyon uygulayan kişiler varsa, doğru iletişim yöntemleriyle aslında birçok döngüyü bozmanız mümkün. Bazen nükteli bir cevap, bazen sırf jest ve mimiklerle psikolojik manipülasyon yöntemlerine izin vermeyeceğinizi göstermelisiniz. Bu sayede manipülatör beklediğini bulamaz ve davranışlarını gözden geçirme ihtiyacı hisseder.
Psikolojik şiddet ve manipülasyona kişinin kayıtsız kalmasındaki en önemli nedenlerden biri, gerçek duygusal ihtiyaçlarının farkında olmamasıdır. Yalnız kalma endişesi, sosyal anksiyete, öğrenilmiş çaresizlik gibi etkiler bireyi gerçek duygusal ihtiyaçlarını anlayıp giderme konusunda zayıf düşürür. Bu bakımdan, duygusal ihtiyaçlarınızı belirleyerek psikolojik şiddet ve manipülasyonla mücadele konusunda daha başarılı olursunuz.
Psikolojik şiddet ve manipülasyonun bireye verdiği en büyük zararlardan biri, kendine güven duygusunu zayıflatmasıdır. Özellikle inkar, gerçeği çarpıtma, suçlama gibi yöntemler bu bağlamda oldukça zararlıdır. Manipülatör ne tür bir yöntem kullanırsa kullansın, özgüveninizi daima yüksek tutmalısınız. Özgüveninize zarar veren kişi veya çevrelerden uzak durmanızda da yarar var.
Size kendinizi daha iyi hissettiren sosyal destek gruplarına katılmanız bu bağlamda oldukça faydalıdır. Bu gruplar aile üyeleri olabileceği gibi iş arkadaşlarınız da olabilir. Sosyal destek grubunuz size kim olduğunuzu, bugüne kadar neleri başardığınızı hatırlatır. Bu sayede hem kendinize güveniniz artar. Hem de gerçekliğe bağlılığınız gelişir ve mücadele konusunda daha yüksek bir kararlılık gösterirsiniz. Psikolojik şiddet ve manipülasyonla mücadele konusunda kendine güven bu yüzden son derece önemlidir.
Bazı durumlarda psikolojik şiddet ve manipülasyonla mücadele konusunda birey çok çaba sarf etse de istediği sonuçları elde edemez. Özellikle depresyon, panik atak, anksiyete gibi sorunları olan kişiler bu konuda dezavantajlıdır. Bireyin içinde bulunduğu psikolojik durum giderek kötüleşmeye başladıkça mücadele azmi zayıflar. Bu da maruz kaldığı psikolojik şiddet ve manipülasyonu artıran bir kısırdöngü yaratır.
Bu tür durumlarda daha başarılı sonuçlara ulaşmak için mutlaka terapi desteği almalısınız. Uzman terapist eşliğinde psikolojik şiddet ve manipülasyonla mücadele stratejileri konusunda daha yüksek bir farkındalık ve beceri kazanırsınız. Bu süreçte hem olaylara daha objektif bakarsınız. Hem de başa çıkma stratejileri konusunda en etkili yöntemler hakkında farkındalıklarınızı artırırsınız. Psikolojik destek ve terapi için ister yüz yüze isterseniz online terapi seçeneklerini tercih edebilirsiniz.